ปัญหาเกี่ยวกับหนังศีรษะและเส้นผมมักเป็นเรื่องที่หลายคนมองข้าม จนกระทั่งปัญหาเหล่านี้เริ่มส่งผลต่อชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะเรื่องเชื้อราบนหนังศีรษะ ที่นอกจากจะทำให้เกิดอาการคัน ผมร่วง และรู้สึกไม่สบายตัวแล้ว ยังอาจนำไปสู่ภาวะที่รุนแรงขึ้น เช่น การหลุดร่วงของเส้นผมอย่างถาวร หรือปัญหาศีรษะล้านที่ยากจะแก้ไข ดังนั้น การรู้เท่าทันถึงสาเหตุและวิธีจัดการเชื้อราหนังศีรษะอย่างถูกต้อง จะช่วยให้คุณสามารถฟื้นฟูสุขภาพเส้นผมได้ดียิ่งขึ้น
เชื้อราบนหนังศีรษะคืออะไร ?
เชื้อราหนังศีรษะ หรือที่ทางการแพทย์เรียกว่า Tinea Capitis เป็นการติดเชื้อราในกลุ่มเดอร์มาโทไฟต์ (Dermatophyte) ซึ่งมักเจริญเติบโตได้ดีในสภาพแวดล้อมที่มีความชื้นสูง โดยเชื้อราชนิดนี้จะเข้าไปทำลายโครงสร้างของเคราติน (Keratin) ซึ่งเป็นโปรตีนหลักที่พบในเส้นผมและหนังศีรษะ
เมื่อเชื้อราเข้าสู่เส้นผมและหนังศีรษะ จะทำให้เกิดการอักเสบของรูขุมขน ส่งผลให้เส้นผมอ่อนแอ แตกหักง่าย และหลุดร่วงในที่สุด ในกรณีที่ปล่อยทิ้งไว้เป็นเวลานานโดยไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสม อาจนำไปสู่การทำลายรูขุมขนอย่างถาวร ซึ่งเป็นสาเหตุของภาวะศีรษะล้านที่คนร้อยทั้งร้อยไม่ต้องการให้เกิดขึ้น
สาเหตุของเชื้อราบนหนังศีรษะ
ความชื้นและความสะอาดไม่เพียงพอ
สภาพอากาศร้อนชื้นของประเทศไทย ประกอบกับพฤติกรรมการสระผมที่ไม่เหมาะสม เช่น การปล่อยให้ผมเปียกชื้นเป็นเวลานาน หรือการสระผมไม่สะอาด ล้วนเป็นปัจจัยที่ทำให้เชื้อราเจริญเติบโตได้ดี นอกจากนี้ การใช้หวีหรืออุปกรณ์แต่งผมร่วมกับผู้อื่น ก็เป็นอีกสาเหตุที่ทำให้เกิดการแพร่กระจายของเชื้อราหนังศีรษะได้เช่นกัน
การติดเชื้อจากสิ่งแวดล้อม
เชื้อราบนหนังศีรษะสามารถแพร่กระจายได้จากการสัมผัสกับสิ่งของที่มีเชื้อราปนเปื้อน เช่น หมอน ผ้าเช็ดตัว ไปจนถึงสัตว์เลี้ยงที่มีเชื้อรา แม้แต่การใช้เครื่องประดับศีรษะหรือหมวกที่อับชื้น ก็เป็นปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดเชื้อราได้เช่นกัน
ภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น ผู้ป่วยเบาหวาน ผู้ที่ได้รับยากดภูมิคุ้มกัน หรือผู้ที่มีความเครียดสูง มีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อราหนังศีรษะได้ง่ายกว่าคนทั่วไป เนื่องจากร่างกายไม่สามารถต่อต้านการเจริญเติบโตของเชื้อราได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ปัญหาเชื้อราบนหนังศีรษะ กับวิธีรักษาที่ได้ผลจริง
ใช้ยาต้านเชื้อราเฉพาะที่
เช่น แชมพูที่มีส่วนผสมของ Ketoconazole หรือ Selenium Sulfide สามารถช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราหนังศีรษะได้ในระดับหนึ่ง อย่างไรก็ตาม การใช้ยาทาเฉพาะที่อาจไม่เพียงพอสำหรับการรักษาเชื้อราที่ลุกลามลึกเข้าไปในรูขุมขน
ยาต้านเชื้อรารับประทาน
ในกรณีที่มีการติดเชื้อราระดับรุนแรง แพทย์อาจพิจารณาให้ยาต้านเชื้อราชนิดรับประทาน เช่น Terbinafine หรือ Itraconazole ซึ่งสามารถกำจัดเชื้อราได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่า โดยระยะเวลาในการรักษาอาจใช้เวลา 6-12 สัปดาห์ ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของการติดเชื้อ
การรักษาด้วยเลเซอร์
ปัจจุบัน เชื้อราบนหนังศีรษะสามารถใช้วิธีรักษาด้วยการเลเซอร์ได้ โดยเลเซอร์จะเข้าไปช่วยทำลายเชื้อราและกระตุ้นการสร้างคอลลาเจนในชั้นหนังกำพร้า ส่งผลให้รูขุมขนแข็งแรงขึ้น และลดโอกาสการกลับมาเป็นซ้ำของเชื้อรา
วิธีแก้คันหนังศีรษะ ผมร่วง จากปัญหาเชื้อรา
รักษาความสะอาดของหนังศีรษะอย่างสม่ำเสมอ
การทำความสะอาดหนังศีรษะอย่างถูกวิธีเป็นขั้นตอนสำคัญในการรักษาและป้องกันการกลับมาของเชื้อรา ควรสระผมด้วยแชมพูที่มีส่วนผสมของสารต้านเชื้อรา และนวดหนังศีรษะเบา ๆ เป็นเวลา 3-5 นาที เพื่อให้สารออกฤทธิ์สามารถซึมเข้าสู่รูขุมขนได้อย่างทั่วถึง หลังสระผมควรเช็ดผมให้แห้งสนิทด้วยผ้าสะอาด และใช้ไดร์เป่าผมในระดับความร้อนปานกลาง เพื่อไม่ให้หนังศีรษะเปียกชื้น
เลี่ยงการเกาหนังศีรษะ
แม้อาการคันหนังศีรษะ ผมร่วงจะเป็นอาการที่พบได้บ่อยในผู้ที่มีปัญหาเชื้อราบนหนังศีรษะ แต่การเกาจะยิ่งทำให้อาการรุนแรงขึ้น เนื่องจากเล็บอาจทำให้หนังศีรษะเกิดแผลและเป็นช่องทางให้เชื้อราแพร่กระจายไปยังบริเวณอื่นได้ นอกจากนี้ ยังอาจทำให้เกิดการอักเสบซ้ำซ้อน และเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อแบคทีเรีย
ปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต
ควรหลีกเลี่ยงการสวมหมวกหรือที่คาดผมเป็นเวลานาน โดยเฉพาะในสภาพอากาศร้อนชื้น เนื่องจากจะทำให้เกิดการอับชื้นและเป็นแหล่งสะสมของเชื้อรา อีกทั้งควรรักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง ด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และพักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันในการต่อต้านเชื้อรา
หลีกเลี่ยงการใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น
โดยเฉพาะอุปกรณ์ที่สัมผัสกับเส้นผมและหนังศีรษะโดยตรง เช่น หวี แปรง หมวก ผ้าเช็ดผม โดยควรแยกของใช้ส่วนตัวให้ชัดเจน และทำความสะอาดอุปกรณ์เหล่านี้อย่างสม่ำเสมอด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อที่เหมาะสม รวมถึงซักทำความสะอาดปลอกหมอนและผ้าปูที่นอนเป็นประจำ เพื่อกำจัดเชื้อราที่อาจสะสมอยู่
เมื่อใดควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ ?
หากพบว่าอาการคันหนังศีรษะ ผมร่วง หรือปัญหาเชื้อราบนหนังศีรษะไม่ดีขึ้นภายใน 2-4 สัปดาห์หลังการรักษาด้วยวิธีเบื้องต้น ควรรีบปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านหนังศีรษะและเส้นผม เพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาอย่างตรงจุด
เชื้อราบนหนังศีรษะและปัญหาคันหนังศีรษะที่มาพร้อมผมร่วง อาจดูเป็นเรื่องเล็กน้อยในช่วงแรก แต่หากปล่อยไว้โดยไม่จัดการ อาจนำไปสู่ปัญหาผมร่วงถาวรหรือศีรษะล้านที่ยากจะแก้ไขได้ สำหรับผู้ที่ต้องการฟื้นฟูเส้นผมให้กลับมาหนานุ่ม พร้อมเสริมสร้างความมั่นใจ Max Hair Clinic คลินิกปลูกผมที่ได้รับความไว้วางใจจากลูกค้ามากมาย รวมถึงดารานักแสดงชั้นนำในประเทศไทย พร้อมเป็นตัวช่วยสำคัญของคุณ ด้วยเทคโนโลยีการปลูกผมที่ทันสมัย และทีมแพทย์เฉพาะทางที่พร้อมให้คำปรึกษาและดูแลอย่างใกล้ชิด ตลอดจนสร้างผลลัพธ์ที่ยั่งยืน ประเมินการรักษาเบื้องต้นให้ฟรี สอบถามข้อมูลได้ที่ 083-289-1664 หรือ LINE: @MAXHAIR
ข้อมูลอ้างอิง :
- Scalp Yeast Infection. สืบค้นเมื่อวันที่ 28 มกราคม 2568 จาก https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22967-scalp-yeast-infection.
